'Drdkua&pDqdkwm odBuwJYtwdkif; trsm;qE´eJYtnD tkyfcsKyfa&;aygYAsm/ 'gayrJY ygvDref 'Drdkua&pDpepfudk usifUoHk;aewJY tdrfeD;csif;xdkif;edkifiH[m 'Dpepf&JU tm;enf;csufaBumifY tckedkifiHa&;tusyftwnf;eJY &ifqdkifae&NyDNzpfygw,f/ 'gudkavUvm&if tem*gwfrSm ppfuRefb0uvGwfaNrmufNyD; 'DpepfudkusifYoHk;Nzpfr,fqdk&if olU&JUtm;enf;csuf tm;omcsufudk uRefawmfwdkU wifBudKodxm;edkifygvdrfYr,f/
wu,fawmU xdkif;&JU ygvDref'Drdkua&pDpepfqdkwm vuf&Sd NAdwdefrSm usifYoHk;aewJY ygvDref'Drdkua&pDpepfudk yHkwlul;xm;wmyg/ (NAdwdefvufatmufrS vGwfvyfa&;&cJYwJY tif'D;,m;eJY uRefawmfwdkU edkifiHvnf; usifYoHk;cJYzl;wJY pepfygbJ) rJqE´e,fawGudk cGJNyD; udk,fpm;vS,ftrwfawGa&G;? trwftrsm;qHk; ygwDu edkifiHtkyfcsKyfa&;udk OD;aqmif qdkwJY pepfyg/
NAdwdef&JU yHkwlqdkayrJU NAdwdefeJY rwlwmu xdkif;&JUa'otvdkuf aexdkifolrsm;&JU vlwef;pm;eJY ynmwwfta&twGuf uGmNcm;csufbJNzpfygw,f/
yx0Dtaexm;t& xdkif;&JUta&SUaNrmufydkif;[m aNcmufaoGUwJY ukefNyifNrifYyg? 'Da'orSm aexdkifolvlOD;a&[mxlxyfNyD; trsm;tm;NzifY avm0fwdkif;&if;om;awGrsm;ygw,f/ 'DvlawG[m tNcm;a'ou vlrsKd;pkawGxuf a&muf&Jwif;wdrfrSKvdkU ac:&rvm; iwHk;vdkU oHk;&rvm;rod taetxdkif tpm;taomuf pD;yGm;a&; ynma&; t&rf;edrfUusygw,f/ NyD;awmU &kd;om;NyD; tysif;vJ eJeJxlw,fvdkU qdk&ygr,f/ ta&SUaNrmufa'oqdkayrJY ta&SUrS aNrmufydkif; txdwydkif;vHk;[m 'DvdkvlrsKd;awGrsm;ygw,f/
befaumuf[m edkifiHNrdKUawmfrsm;&JU xHkpHtwdkif; xdkif;&JUpD;yGm;a&; qHk&mae&mNzpfvdkU vlrla&;? pD;yGm;a&;? ynma&;[m tNcm;a'oawGxuf NrifYw,fvdk qdk&ygr,f/ 'gayrJU xdkif;edkifiHawmifydkif;rSm aexdkifolawGuawmU olwdkU[m befaumufxufredrfYbl;vdkU ,lqBuygw,f/ 'Dvdk,lq&atmifvnf; xdkif;awmifydkif;[m a&S;ya0oPDuwnf;u yifv,fukefoG,fa&;eJYywfowfNyD; edkifiHwumeJYtqufoG,f&SdcJYovdk 19&mpkwckvHk;eJY 20&mpkaESmif;ydkif;txd acwfpm;cJYwJY cJrNzLwl;az:a&;vkyfief;eJY pD;yGm;a&;aumif;cJYNyD;? aemufydkif;rSm a&vkyfief;? a&mbm? qDtkef;eJY c&D;oGm;vkyfief;awGaBumifY pDyGm;a&;tNrJaumif;cJYygw,f/ pDyGm;a&;aumif;ovdk awmifydkif;om;awG[m ynmwwfawGvnf;aygrsm;cJYygw,f/
txl;oNzifY vuf0Jorm;rsm;&JU taNcpdkufXmecsKyfvdkUawmif aNym&rSmyg/ ('Dae&mrSm vuf0Jqdkwm uGefNrLepfvdkUbJ r,lqbJ wdk;wufíwufBuGaom t,lq&Sdolrsm;udk qdkvdkwmyg) 'gayrJU ql&wfXmeDeJY [wf,dkif qGefuvm a'o[m wcsdefu armf0g'DolykefawG&JU taNcpdkufa'oNzpfcJYbl;ygw,f/
tv,fydkif;eJY taemufydkif;a'oom;awGuawmU yHkrSefaNr&Sifya'o&mZfpD;yGm;a&;eJY &if;ESD;aeeJY xdkif;vlrsKd;ppfppfawGrdkU ynma&;a&m pD;yGm;a&;rSmyg acwftqufquf tpdk;&awG&JU rsufESmomay;Ncif;cHcJY&olawGvdkU aNym&ygr,f/
xdkif;edkifiHa&;ordkif;rSm 'Drdku&ufygwD[m oufwrf;t&SnfqHk;ygwDNzpfNyD; awmifydkif;eJY befaumufa'oudk taNcukwf,lygw,f/ pwifwnfaxmifpOfu uGefNrLepf qefYusifa&;orm;awG zGJUpnf;wnfaxmifcJYBuayrJU aemufydkif;rSm 'Drdku&ufygwD[m vuf0Jorm; vli,fedkifiHa&;orm;awG&JU ygwDvdkNzpfaeygw,f/
csufxdkif;ygwD[m 'kwd,oufwrf;&Snf ygwDNzpfNyD; xdkif;aNr&Sif-ukefonfBuD;rsm; OD;aqmifNyD; tv,fydkif;eJY taemufydkif;[m olwdkU&JU taNcpdkufa'oNzpfygw,f/ xdkif;edkifiHa&;[m t&ifu ppfwyfeJY 'Drdku&ufwpfygwD&JU tm;NydKifrSKawG&SdcJYayrJU 1992 vlxktHkBuGrSKNzpfNyD;aemufydkif;rSm 'Drdku&ufeJY csufxdkif;&JUtaygif;tyg ygwDrsm;&JU tm;NydKifrSKawGeJY qufoG,fa&;olaX;BuD; wufqifoQDem0uf tmPm&&SdcJYwJY 2000 NynfYESpftxd yHkrSef&SdcJYw,fvdkU qdk&ygr,f/
wu,fawmU xdkif;edkifiH[m aps;uGufpD;yGm;a&; t&if;&Sifpepfudk atmifNrifpGmusifYoHk;aewJY edkifiHqdkayrJU aNr&Sifya'o&mZfpDyGm;a&;pepfuae vHk;0vGwfxGufoGm;NyDvdkUawmU aNymvdkUr&ygbl;/ txl;oNzifY vlOD;a&trsm;pkNzpfwJY aus;vufa'oudk csKyfudkifxm;olawG[m ausmufazmU vdkUac:wJY aNr&Sifya'o&mZfBuD;awGyg/ olwdkU[m urerfqdkwJY wdkufolBuD;&mxl;awG,lxm;NyD; aus;vufaeNynfolrsm;&JU tem*gwfudk qHk;Nzwfay;edkifwJYtxd tmPm&Sdygw,f/
Nrefrm-w&kwfNzLppfyGJawG? Arm-vlenf;pk wdkif;&if;om;ppfyGJawG? tif'dkcsKdif;em;ppfyGJawG? uGefNrLepfqefUusifa&;ppfyGJawGeJY bdef;ukefESifY vufeufukeful;rSK pD;yGm;a&;awGaBumifY 'DausmufazmU ac: aNr&SifBuD;awG[m ppfwyf? ykvdyfeJY eD;pyfvmcJYBuygw,f/ (xdkif;&JU awmf0ifppfwuúodkvfrSm 'kwd,ESpfrSom ykvdyf-a&wyf-Bunf;wyf-avwyf cGJNcm;wJY pepfrsKd; t&ifu&SdcJYygw,f? qdkvdkwmu yxrESpfoifcef;pm[m twlwlbJaygY? 'gaBumifY ykvdyft&m&Sd wufqifrSm ausmif;aebuf ppft&m&SdawG&SdcJYwmaygY)/
'DvdkeJY ppfwyfu t&m&SdBuD;awG[m ppfwyfutem;,l&if olwdkUwm0efxrf;aqmifcJYwJY e,fudk aNcukwf,lNyD; trwf0ifa&G;&if; edkifiHa&;e,fxJ0ifygw,f/ 'Dvdkenf;eJY AdkvfcsKyfBuD; csufcsKdif;csLem0rfeJY csmAmvpfa,mifcsKdif,kwdkU 0efBuD;csKyfNzpfcJYBuygw,f/ trsm;tm;NzifY 'Dppft&m&SdawG&JU ygwDawG[m csufxdkif;ygwDeJY r[mrdwfNyKNyD; nTefYaygif;tpdk;&zGJUwufBuNyD; 'Drdku&ufutwdkuftcH ygwDtNzpf &yfwnfBuygw,f/ 'gayrJU xdkif;nTefYaygif;tzGJUawG[m tpdk;&tay:t,HkBunfr&Sd tqdkudk ausmfvTm;edkifwm tawmf&Sm;ygw,f? &SKH;NyD;a&G;aumufyGJ topfcPcP Nyefvkyf&ygw,f/ xdkif;ygvDreftrwfawG[m tm;tm;&Sd vTwfawmfxJrSm pum;a&vkcPcP vkyfwufBuygw,f/ tJ'DtcgrSm tpdk;&xJu nTefUaygif;ygwDav;awG cGJxGufwmeJY tpdk;&tzGJUNydKvJa&mbJ/
quf&ef....