ဧရာဝတီျမစ္အတြင္း ေရႊရွာေဖြမႈေၾကာင့္ ေဒသအတြင္း ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ထိခိုက္
ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ဗန္းေမာ္ၿမို့နယ္အတြင္းရွိ ဧရာဝတီျမစ္ရိုးတေလ်ာက္ စက္ေလွေတြ ရာနဲ့ခ်ီၿပီး ေရႊရွာေဖြလုပ္ကိုင္ေနရာ အခုအခါ ေဒသအတြင္း သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ပ်က္စီးကာ ေရထုညစ္ညမ္းမႈေတနြ ့ဲ ေတ႕ြ ၾကုံေနရပါတယ္။
ဧရာဝတီျမစ္ေၾကာငး္ ထိနး္သိမး္ ေရးအတကြ ္ သနၲာေရႊစငက္ ုမၸဏီန့ဲ For Luck ကုမၸဏတီ ို့က ေရတိမပ္ ိုင္းေနရာက သဲ ခမဲ ်ား တးူ ေဖာ္ဖယ္ရွားၿပးီ ကမး္ ေပၚစပု ုံတ့ဲလုပင္ န္း ကန္ထရိုက္ရယူထားရာ အဒဲ ီကုမၸဏီေတကြ ေရႊလုပင္ န္းရငွ ္ေတကြ ို စက္ေလွတစီး တလက်ပ္ ၁ဝ သိနး္ ေကာက္ခံၿပီး အခုႏွစ္ ဧၿပီလတည္းကစလို့ေရႊရွာတ့ဲလုပ္ငနး္ လုပက္ ိုင္ေနခ့ဲတာပါ။
အခုအခါ စက္ေလွ အစီး ၃ဝဝ ေက်ာ္က ေန့ညမျပတ္ ေရႊရွာေနၾကလို့ ျမစ္ေရညစ္ညမ္းကာ ေသာက္သံုးေရေၾကာင့္ လူေတြပါ က်န္းမာေရးထိခိုက္ေနရတယ္လို့ ဗန္းေမာ္ေဒသခံတဦးက ေျပာပါတယ္။
“စက္ေလွအစီးေပါင္း ၃ဝဝ ေက်ာ္ ေန့ေရာ ညေရာ ခုတ္ေတာ့ ရာြ က ေသာက္သုံးေရေတလြ ည္း မသန့္ေတာ့ဘူး။ ေရလယ္ေခါငမ္ ွာ ေရႊက်ငတ္ ့ဲခါက်ေတာ့၊ ျပဒါးေတလြ ည္း သးုံတာကို။ စက္က ေန့ေရာညေရာ ကကို ္ေအာင္ ေမာင္းရတ့ဲခါက်ေတာ့ စကဆ္ ီေတြေရာ၊ အင္ဂ်ငဝ္ ိုင္ေတြေရာ မသန့္ရငွ ္းေတာ့ဘးူ ေလ။ ေရေနာကတ္ ာကတမ်ိဳး၊ စက္ဆီေတပြ ါတာကတမ်ိဳး။ အဒဲ ီမွာေတာ့ ငါးေတဘြ ာေတြေတာ့ မရိွေတာ့ဘူး။ လူေတြပဲ ေသာက္သးုံ ေရ မသန့္ရငွ ္းတ့ဲခါက်ေတာ့ ေရာဂါေတြရၾကရၿပီ။ ျမစ္ေရပဲ ေသာက္ၾကရတာ။ ရြာေတြက တြင္းမရွိဘူး။ ေသာက္သံုးေရ ေသာက္မိတဲ့ခါက်ေတာ့ တခ်ိဳ့ အန္တာတို့၊ ဆရာဝန္သြားျပ အမည္မသိေပါ့။ေရကလည္း ေနာက္တယ္ေလ။ ကမ္းပါးေတြကို ၿဖိုတာေလ တခ်ိဳ့က်ေတာ့။”
ျမစ္လယ္ေခါင္နဲ့ ျမစ္ကမ္းေဘး ကမ္းပါးယံေတြ ၿဖိုခ်ကာ ေရႊက်င္ေနရာ လုပ္ငန္းခြင္အတြင္း ျပဒါး၊ ဆိုင္ယြန္နိုက္အပါအဝင္ အက္ဆစ္တို့အသံုးျပုၿပီး ေရထဲစြန့္ပစ္ေနတာေၾကာင့္ ေရေန သတၲဝါေတြပါ ေသေက်ထိခိုက္ေနရတယ္လို့ ဧရာဝတီျမစ္ေဘး ေက်းရြာသားတဦးက ေျပာပါတယ္။
“သတူ ို့က စက္ေလွေတနြ ့ဲေလ။ စက္ေလွေပၚမွာ ေရႊက်ငတ္ ့ဲစက္တခါတည္း ပါၿပီးသား။ ကုနး္က်ငး္လည္း လုပ္တယ္။ ေလွေပၚကေန ပကို ္န့ဲပက္ထုတ္လိုက္တယ္ဗ်ာ။ ပက္ထုတ္ၿပီး အဲဒီ ျဗံုး(ေျမစာ)ကို စက္ေလွေပၚကို စုပ္တင္လိုက္တာ။ ကမ္းပါးယံေတြကို ေရနဲ့ ပက္ထုတ္ၿပီး က်လာတဲ့ ေျမစာေတြကိုတခါတည္း စက္ေလွေပၚစပု ္တငလ္ ိုက္တာ။ စက္ေလွေပၚမွာ ေရကႊ ်င္တ့ဲဟာက ပါၿပးီသား။ ေရႊက်ငတ္ ့ဲစက္ေတကြ ေတာ္ေတာ္ေလး ႀကီးတယ္။ ျပဒါးသးုံတယ္။ တခ်ိဳ့က်ေတာ့လည္း အက္ဆစ္ေတြ သံုးတယ္။ ဆိုင္ယြန္နိုက္လည္း သံုးတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ ကုန္းေပၚမွာ ခ်က္ကန္ေတြ လုပ္ထားတာ ရွိတယ္။ ဧရာဝတီျမစ္ထဲဖစ္သလို ဒီအတိုငး္ ပဲ ပစ္ေနတာ။ အာဏာပိုင္ အဖ့ဲြအစည္းက ပိုကဆ္ ံရရင္ ၿပးီတာပဲေလ။ က်ေနာ္တို့ရြာက ဧရာဝတီ ကမ္းေဘးနားမွာကို။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ လင္းပိုင္ေတြ အခုဆိုရင္ မေတြ႕ေတာ့ဘူး။ ထူးျခားမႈေတာ့ တခါတေလ၂ ပိႆာ ၃ ပိႆာ အရြယ္ ျမစ္ငါးေတြ ေသေနတာ အမ်ားႀကီးပဲ။”
ျမစ္ကမ္းပါးယံေတြၿဖိုခ်ေနတာေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ ျမစ္လယ္ေခါင္အတြင္း ေျမစာေတြ စြန့္ပစ္ရာမွ ျမစ္လယ္ေခါင္ ေသာင္ခံုထြန္းၿပီး ေရစီးေၾကာင္းေတြ ေျပာင္းကာကမ္းပါးေတြ ေရတိုက္စားတာေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ ျမစ္ကမ္းတဖက္နဲ့တဖက္အက်ယ္ဟာ ယခင္က ၃ ဖာလံု ၄ ဖာလံုရွိေနရာမွ အခုအခါ ၁ မိုင္ေက်ာ္အထိက်ယ္ျပန့္လာၿပီး ျမစ္လည္း တိမ္လာတယ္လို့ ဗန္းေမာ္ေဒသခံက ေျပာပါတယ္။
ဒါ့အတြက္ ေရေၾကာင္းသြားလာေရးပါ ထိခိုက္ေနၿပီး ေက်းရြာေတြကို ေရတိုက္စားကာ ျမစ္ကမ္းပါးေတြ ပ်က္စီးေနတယ္လို့ ဗန္းေမာ္ေဒသခံက အခုလို ေျပာပါတယ္။
“ေနြရာသီဆိုရင္ သေဘၤာက ဗန္းေမာ္ထိ လာလို့မရေတာ့ဘူး။ ေညာင္ပင္သာ ဆိုတာ ဗန္ေမာ္နဲ့ ရမိုင္၊ ဂမိုင္ေဝးတဲ့ ေအာက္ထဲမွာ ကပ္ရတာေလ။ ေနာက္ထပ္ တလေက်ာ္လို့ရရိွ င္ ဗနး္ ေမာ္ကို သေဘာၤ လာလို့မရေတာ့ဘူး။ အလဲ ိုမ်ိဳး ေရႊေတြ က်င္တ့ဲအတြက္။ ေနာကတ္ ခါ ဗနး္ ေမာ္ရ့ဲ အထက္ သဖန္းပင္ရြာမွာ ေရႊကို အိမ္ျခံေျမကကြ ္ေတ၊ြ တခ်ိဳ့ဆို စိုကပ္ ်ိဳးေရးလုပတ္ ့ဲဟာကို ကုမၸဏီက ဝယတ္ ာေလ။ ဝယ္ေတာ့ ေရႊေတကြ ်င္တ့ဲအတြက္ ျမစ္က ဗ်က္ၿပဲႀကီးျဖစသ္ ြားေတာ့တာ။ ကမး္ မရိွ ေတာ့ဘးူ ေပါ့ဗ်ာ။ မိုးရာြ လို့ရရိွ င္ ေရတိုးလို့ရိွရင္ ေရေတကြ ရာြ ေတကြ ို စးီတာတို့၊ ေနာကတ္ ခါ ေရတိုက္စားတာတို့။ ေရလယ္က်ြနး္ မွာရိွတ့ဲ မးို စိမး္က်ြန္းရြာဆရို င္ အိမ္ေတြ၊ ကမး္ ပါးေတြ ၿပိုကုန္ၿပီေလ။ ျမစ္အေနာက္ဘက္ကမ္းဆိုလည္း ထီးလင္းတို့၊ နန့္မလင္းတို့ဆိုလည္း ကမ္းပါးေတြ တဝုန္းဝုန္းနဲ့ ေနေရာ ညေရာ ၿပိုက်ေနေတာ့တာ။”
ဧရာဝတီျမစ္ဆံုေဒသမွာလည္း အေစာပိုင္းကာလေတြက ေရႊရွာေဖြတာေတြ အႀကီးအက်ယ္ လုပ္ေနတာေၾကာင့္ သဘာပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္လာတဲ့အတြက္ မၾကာေသးမီက ေရႊရွာတ့ဲလုပင္ န္းကို အာဏာပိုင္ေတကြ ပတိ ္လကို ္တယဆ္ ိုေပမယ့္ ဗနး္ ေမာ္ေဒသဘကမ္ ွာေတာ့ အခုအခ်ိန္အထိ ေရႊရွာတ့ဲလုပင္ န္းေတြကို တားဆးီတာေတြ မလုပ္နိုင္ေသးပါဘူး။__
@ဒီဗီဘြ ီ